Chắc hẳn với các bạn yêu thích ngôn ngữ cũng như tìm hiểu về văn hóa Hàn Quốc đã không ít lần nghe nói đến văn hóa cộng đồng đặc trưng của người Hàn. Bắt nguồn từ chủ nghĩa gia đình coi trọng tôn ti trật tự, đặt các mối quan hệ của cá nhân trong sự quy chiếu của hệ thống tầng lớp xã hội từ đó làm nền tảng cũng như động lực phát triển cho hệ ý thức cộng đồng trong xã hội hiện đại ngày nay. Văn hóa cộng đồng được thể hiện qua biểu hiện “우리” – “chúng tôi, chúng ta” mà người Hàn Quốc thường xuyên dùng trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. “Chúng tôi” được áp dụng từ nhà đến mọi nơi trong xã hội như “우리 아빠”- bố tôi, “우리 집”- nhà tôi, “우리 회사”- công ty tôi vv..vv.... họ không coi mình là những thực thể tồn tại độc lập mà gắn mình với cộng đồng nhóm, xã hội, quốc gia họ thuộc về. Trong cuộc sống người Hàn cũng tích cực tham gia vào các hội nhóm, cộng đồng mà ở đó họ thường gặp gỡ những thành viên cùng chung sở thích, đam mê, lý tưởng sống để giao lưu chia sẻ gắn kết và giúp đỡ lẫn nhau.
Mình tin rằng mục đích của rất nhiều bạn khi đi du học không chỉ ở Hàn Quốc mà với các quốc gia khác trên thế giới ngoài được tiếp thu học hỏi kiến thức chuyên môn nâng cao năng lực bản thân ra thì việc làm cách nào để có thể sống hòa mình vào đời sống văn hóa của đất nước đó cũng là điều quan trọng không kém. Chỉ trong một học kỳ hè ngắn ngủi từ chính những cảm nhận thực tế về văn hóa cộng đồng – điều mà trước nay mình chỉ biết qua sách vở đã giúp mình có thêm nhiều trải nghiệm đáng nhớ cũng như có cái nhìn khách quan hơn về nét đặc trưng trong văn hóa Hàn Quốc.
1. Jimjibang – văn hóa tắm hơi độc đáo của người Hàn Quốc
Có lẽ ai trong chúng ta cũng từng bắt gặp một vài lần những hình ảnh quen thuộc về văn hóa tắm hơi như mặc quần áo đồng bộ, đầu đội mũ làm bằng khăn tắm , ăn trứng uống nước gạo trong các bộ phim gia đình của Hàn Quốc và mình cũng không phải là ngoại lệ. Trong một chuyến đi chơi Incheon vào cuối tuần chúng mình đã quyết định ngủ một đêm tại phòng tắm hơi để trải nghiệm xem thế nào.
Sau khi trả khoảng 12,000won (~240,000 đồng), mỗi người chúng mình được đưa cho một chiếc chìa khóa tủ để đồ đựng tư trang cá nhân và theo hướng dẫn của đứa bạn đã là “thổ địa” lâu năm tại đây cuối cùng mình cũng chính thức chứng kiến tận mắt. Cảnh tượng trước mắt khi ấy chắc chắn là cú sốc văn hóa lớn nhất với mình từ những ngày đầu đặt chân đến Hàn Quốc.
Khu tắm được phân chia thành khu tắm riêng cho nam nữ và khu nghỉ ngơi tập thể. Mình đã rất bất ngờ khi mọi người từ già đến trẻ đều “nude” toàn bộ như ở thế giới không thuộc về mình và tắm chung trong một phòng tắm rộng có nhiều bồn khác nhau. Việc tắm chung với người khác khiến mình ngại ngùng đến nỗi phải lấy khăn tắm che một phần người lại và tắm qua loa ở buồng tắm đứng để tráng người cho sạch sau đó chui ngay vào bể tắm. Có nhiều bể tắm bể sục phân chia theo nhiệt độ nóng lạnh khác nhau, khi đã dần quen lại thấy vô cùng thoải mái thư giãn. Các bạn mình người thì ngạc nhiên người thì rất thích thú khi lần đầu trải nghiệm loại hình văn hóa này. Khi đã “hoàn hồn” trở lại trạng thái bình thường chúng mình thay quần áo ngủ mang chăn gối đã được phát đến khu sinh hoạt chung cả nam nữ. Ở đó mình cũng tranh thủ đi ngắm nghía xung quanh, ngoài những phòng xông hơi nóng lạnh trong phòng đá, phòng muối,… trong phòng tắm hơi có nhiều thứ khiến mình thích thú vô cùng như rạp chiếu phim miễn phí, phòng đọc sách, chỗ vui chơi cho trẻ em,… Kết thúc “thử thách” đắp mặt trong phòng đá lạnh run người chúng mình kiếm một chỗ ít người, mua trứng và nước gạo Sikhye – loại nước truyền thống làm từ gạo của Hàn Quốc cũng là đặc sản trong mỗi phòng tắm hơi để ngồi lại ăn uống, tám chuyện với nhau trước khi tìm chỗ ngủ. Vì sinh hoạt chung nên chỗ ngủ cũng theo kiểu “điền vào chỗ trống” thấy đâu không có người thì nằm và ai cũng phải dần quen với việc ngủ bên cạnh toàn những gương mặt lạ lẫm. Qua một đêm ngủ trong cảm giác vừa thích thú vừa lo lắng thì hôm sau mình dậy với một cơ thể mỏi nhức do không quen nằm nền, dậy vệ sinh cá nhân và trả chìa khóa bắt đầu một ngày mới ở Incheon.
Jimjibang đối với mình là loại hình văn hóa cộng đồng vừa lạ lẫm lại vừa thích thú. Mở cửa 24/24 cùng mức phí hợp lý jimjibang là nơi dừng chân lý tưởng để nghỉ ngơi thư giãn sau những ngày học tập và làm việc vất vả dành cho tất cả mọi người, không giới hạn tuổi tác hay giới tính. Nếu bạn còn đang phân vân liệu có nên trải nghiệm loại hình văn hóa này một lần hay không thì mình đảm bảo rằng nó hoàn toàn đáng thử lắm đó.
(Nguồn ảnh : Internet )
2. Bóng chày – môn thể thao vua ở Hàn Quốc
Trước khi đến Hàn Quốc bóng chày là một khái niệm khá xa lạ với mình. Bóng chày là một trong những môn thể thao được yêu thích nhất tại Hàn Quốc, chỉ riêng không khí sôi động ở sân đấu thôi cũng đủ kết nối những con người xa lạ thành người một nhà, dù cho bạn có ở độ tuổi nào, nói ngôn ngữ gì, mang màu da ra sao thì tại đây tất cả đều thuộc về một cộng đồng cùng chia sẻ chung tình yêu dành cho trá bóng nhỏ .Lần đầu tiên đi xem một trận đấu bóng với các thầy cô và các bạn trong viện đã làm mình thay đổi rất nhiều suy nghĩ cũng như cảm tình đối với môn thể thao này.
Ban đầu mình đã nghĩ rằng đối với một người lần đầu được xem trực tiếp một trận đấu bóng chày chưa hiểu được luật chơi như mình sẽ thật buồn chán. Nhưng không, những điều bất ngờ luôn xuất hiện rồi mình hòa mình vào nó lúc nào không hay. Trước khi vào sân chúng mình được phát cho áo, thanh đập hay mũ đại diện cho đội và trong quá trình các cầu thủ thi đấu đều sẽ có một bài hát cổ động của riêng cầu thủ đó. Không chỉ vậy mà cổ động viên sẽ cùng đứng lên vừa hát vừa nhảy theo bài hát đó cùng đội cổ vũ trình diễn trên sân khấu để tiếp thêm sức mạnh cho cầu thủ đang chiến đấu hết mình trên sân. Điều mình ngạc nhiên là không chỉ một vài mà tất cả cổ động viên của đội đó đều thuộc lòng bài hát cổ vũ và nhảy trong tinh thần vui tươi phấn chấn suốt trận đấu có thể kéo dài đến 3-4 tiếng. Hẳn sẽ chẳng có môn thể thao nào lại có cách thức cổ vũ đặc biệt đến vậy, giữa những người lạ với nhau dường như chẳng còn khoảng cách nào nữa, tôi và bạn chúng ta đều là những người hâm mộ đội bóng này, cùng tươi cười trong niềm hân hoan chiến thắng cùng khóc cho những tiếc nuối chưa thể chạm tay đến vinh quang của đội nhà. Qua đây lại một lần nữa mình lại cảm nhận sâu sắc được tinh thần cộng đồng, sức mạnh đoàn kết của người Hàn Quốc.
(야구팬들이 말하는 야구 이야기 - Nguồn kênh 피키픽처스 Piki Pictures)
3. Jimaek – Văn hóa “gà bia”
Từ lâu hình ảnh của món gà với lớp vỏ chiên vàng rụm ngập trong lớp nước sốt cay nóng hổi đi kèm với cốc bia mát lạnh đã trở thành sự kết hợp hoàn hảo trong đặc trưng văn hóa ẩm thực của người Hàn Quốc. “Jimaek” (치맥) trong tiếng Hàn là sự kết hợp của chữ “치” trong từ “치킨” (gà rán) và chữ “맥” của từ “맥주” (bia) . Có rất nhiều món nhậu khác nhau kết hợp cùng bia tuy nhiên gà lại được người Hàn ưu chuộng nhất, ở phần này hãy cùng tìm hiểu một số lí do mà chúng mình cho là đặc điểm chính khiến “tổ hợp” này được yêu thích đến vậy nhé!
Chắc chắn yếu tố đầu tiên phải nhắc đến để tạo ra làn sóng yêu thích Jimaek này chính là “vị” rồi. Bia lạnh với chất cồn làm giảm độ dầu mỡ của gà được chiên rán khiến con người thấy được thoải mái cũng như không thể cưỡng lại trước sức hút của sự kết hợp này. Thứ hai là bầu không khí khi thưởng thức Jimaek, là món ăn có thể dễ dàng bắt gặp ở bất kì đâu như ở nhà, quán nhậu, công viên hay ngay trên sân vận động nào đó nên hình ảnh của nó cũng được lan tỏa nhanh chóng rộng rãi đến mọi tầng lớp người dân Hàn Quốc. Thứ ba là bia gà bổ sung những thiếu sót của món còn lại, tạo ra sự cân bằng cho món ăn. Nếu như bia nhiều năng lượng ít chất dinh dưỡng thì gà lại nhiều chất đạm và axit amin thiết yếu nên thích hợp để làm món nhậu ăn kèm với nửa kia. Tuy nhiên do gà nhiều chất béo và bia có ảnh hưởng tới cơ quan tiêu hóa nên việc dùng lượng như thế nào là đủ cũng rất quan trọng đấy nhé.
Với lứa tuổi sinh viên thì trong các cuộc gặp mặt tụ tập bạn bè, camping ngoài công viên bên sông Hàn mình tin rằng sẽ không thể thiếu được Jimaek, bia với lượng cồn vừa phải cùng một miếng gà giòn ngon là một chất xúc tác cần thiết làm con người ta hứng phấn, vui vẻ hơn.
Hãy thử một lần đến với Hàn Quốc ngồi nhâm nhi Jimaek cạnh sông Hàn đầy gió vào một ngày hè trong xanh cùng nói chuyện với bạn hiền giữa biết bao những cặp đôi, gia đình xung quanh cảm nhận dư vị ngọt ngào của cuộc sống ~~
